Son yıllarda erken teşhis hem toplum hem birey sağlığı açısından önem kazanmaya başladı. Özellikle gelişme çağındaki taramalar daha çok yapılmaya başlandı. Çünkü bu hastalıkların ilerlemesini engelleyebileceğimizi ve bireyi topluma kazandırabileceğimizi gördük. Bunun yanında zamanla ilerleyen hastalıkların erken evrede tanı alması hem bireyin hem de devletin mali yükünü oldukça azalttı. Aynı zamanda bu hastalıklar fiziksel sağlığın yanı sıra zamanla ruh sağlığını da olumsuz olarak etkileyebilmekte. İlimizde de sağlık müdürlüğü tarafından son zamanlarda taramalar yapılıyor. Taraması yapılan hastalıklardan biri de tıp dilinde “skolyoz” dediğimiz omurga eğriliği. Peki bu hastalığın taranması neden bu kadar önemli? Nelere dikkat etmeliyiz? Bugün bununla ilgili konuşacağız.
İnsan vücudunda kas iskelet sistemini barındırır. İnsanlar da birçok canlı türü gibi omurgaya sahiptir. Vücudumuzda 33 tane omur kemiği bulunur. Bu kemikler birbirleriyle eklem yapar omurgayı oluşturur. Yürümeye başladığımızda yerçekiminin etkisiyle birlikte omurgamızdaki bazı kıvrımlar oluşumunu tamamlar. Yandan baktığımızda belimizde biraz çukur,sırtımızda tümsek,boynumuzda hafif bir çukur görürüz. Bu kıvrımlar belirli dereceye kadar her insanda bulunur. Arkadan bakıldığında ise omur kemiklerimizin çıkıntılarını orta hatta düz bir çizgi gibi görebiliriz. Çünkü omurgada normal şartlarda sağa sola doğru kıvrımlar bulunmaz. Omurganın sağa veya sola doğru kıvrım yapması ve kendi ekseninde dönmesi skolyoz hastalığıdır. Skolyozun bir kısmı vücüdumuzu yanlış kullanmamız sonucu oluşurken bir kısmının sebebi bilinememektedir. Özellikle çocukluk çağında başlayan skolyozun büyük bir kısmı bu gruba girmektedir. Gelişim çağında büyüme hızı fazla olduğundan çocuk büyürken eğriliğin derecesi de çok hızlı bir şekilde artabilir. Ağrı ve asimetrik duruşun yanı sıra omurganın yaptığı dönme hareketi bazı organları sıkıştırarak fonksiyonunu bozabilir. Örneğin akciğerlere baskı olduğunda hastalar çabuk yorulma gibi şikayetlerde bulunabilir. Kozmetik problemlere de yol açtığı için ergenlik çağındaki çocuklarda özgüven eksikliği, sosyal ortamlardan kaçınma, depresyon gibi psikolojik sorunlara yol açabilir. Bu yüzden omurga sağlığı için yapılan taramalar oldukça değerlidir.
Peki bu hastalıktan korunmak için neler yapabiliriz ve çocuklarda nelere dikkat etmeliyiz? Asimetrik hareketler bu hastalığa sebep olabilmektedir. Örneğin sürekli tek taraflı çanta taşımak, bacak bacak üstüne atarak oturmak gibi. Düzenli spor yapmak omurga sağlığı açısından oldukça faydalı olduğu için sizi hastalıklara karşı korur ve kaslarınızı güçlü tutar. Dikkat etmeniz gerekenler ise çocuğunuzun bir omzunun diğerinden daha yukarıda olup olmaması, ayak tabanlarına eşit şekilde basmaması (bir tarafta içe basıyor olabilir), sırtına baktığınızda omurganın düz bir hat şeklinde inip inmediği olarak sıralanabilir. Eğer herhangi bir sorun hissediyorsanız bir ortopedi uzmanına muayene olabilirsiniz. Skolyoz ölümcül bir hastalık olmayıp derecesine göre birçok tedavi seçeneği vardır. Bu seçenekler arasında arasında sırasıyla egzersiz, egzersiz ile korse kullanımı ve cerrahi bulunmaktadır. Ülkemizde özellikle anne babalar olmak üzere toplumumuz bilinçlendikçe hastalığın gelişmesi engellenebilir, cerrahi geçermesi gereken hasta sayısı azalabilir. Bu yüzden taramalara ve yapılan eğitimlere katılmak ve bilinçlenmek son derece önemlidir.
